مخاطب عامل اصلی فعالیت در عرصه رسانه هاست. فضای سایبر برای جذب مخاطب بیشتر به هر ترفندی دست میزند و این راهی بی پایان است. رسانه های اینترنتی نیز از این مهم مستثنی نبوده اند. اما کدام رسانه در این کار موفق تر بوده است؟ ذائقه مخاطبین در ایران بیشتر چه طعمی را می پسندد؟
به گزارش فرهنگ نیوز ، همیشه برای ما جالب بوده است که بدانیم صد سایت پربیننده ایران چه سایتهای هستند و این سایتها را درباره چه موضوعاتی بحث میکنند. سایت معتبر الکسا(Alexa) به رتبه بندی تمامی سایتهای دنیا میپردازد. این رتبه بندی بر اساس تعداد بازدید صورت میگیرد. این سایت اطلاعات مفید دیگری نیز در اختیار مخاطبان قرار میدهد؛ از جمله رتبه این سایتها در جهان؛ تعداد بازدید روزانه، هفتگی و ماهیانه؛ تعداد سایتهایی که به سایت مورد نظر پیوند داده اند؛ اینکه مخاطبین از طریق چه سایتهایی وارد سایت مورد نظر شده اند و... . بر این اساس، همۀ سایتهای ایرانی و خارجی تلاش دارند هر چه بیشتر تعداد خوانندگان خود را بالاتر ببرند و به تبع آن رتبه خود در سایت الکسا را نیز پایین بیاورند. در این مطلب ابتدا نام صد سایت اول ایران را میآوریم و سپس این سایتها را در دسته بندی مشخصی ارائه می کنیم.
برای دسته بندی صد سایت اول ایران میتوان دسته های زیر را برشمرد. این دسته بندی صرفاً بر اساس سایت های موجود در لیست فعلی (1393/3/16) سایت الکسا مطرح شده است.
1. خبرگزاری ها و سایت های خبری
بیشترین تکرار در بین صد سایت اول ایران متعلق به سایتهای خبری و خبرگزاریهاست. این سایتها که به لحاظ سیاسی به گروههای مختلفی وابسته هستند، نشاندهندۀ فعالیت بالای سیاسی ایرانیان و سیاسیبودن آنهاست. در بین این سایتها چندین سال متوالی سایت تابناک اولین سایت خبری ایران و دارای رتبه زیر 10 در ایران بود که مدتی است این سایت جایگاه خود را از دست داده و خبرگزاری فارس جایگزین این سایت خبری شده است. خط و ربط سیاسی این سایتها بسیار متفاوت است و از سایتهای وابسته به اصولگرایان مثل فارس، مشرق، جهان و رجا تا سایتهای وابسته به اصلاحطلبان و طیف نزدیک به دولت مثل ایسنا، انتخاب، فرارو و ... در این لیست دیده میشود. ترتیب این سایتها به قرار زیر است: فارس، تابناک، واحد مرکزی خبر، عصرایران، خبرآنلاین، مشرق، ایسنا، تسنیم، افکار، مهر، فرارو، انتخاب، جهان، جام، خبرگزاری دانشجو، رجا و الف.
البته در کنار این سایتها برخی سایتهای دیگر نیز وجود دارند که به صورت مستقیم به نقل خبر و تحلیل نمیپردازند و فقط از سایتهای دیگر نقل میکنند. این سایتها که به لحاظ فنی دارای قابلیتهای خاص هستند، در جستجوهای اینترنتی بسیار سریع در انتخابهای اول جستجوکنندگان قرار میگیرند و از طریق لینکهای که به سایتهای اصلی خبری میدهند مخاطبان را به خبرگزاریها و سایتهای خبری هدایت میکنند و البته این اقدام آنان نوعی اقدام تبلیغاتی است و برای سایتهای خبری دارای هزینه است. برخی از معروفترین این سایتها عبارتند از: شهرخبر، خبرپو، خبرفارسی، ویستا و قطره.
2. سایت های بازرگانی و تبلیغاتی
امروزه اینترنت به دلیل اقبال بالای مخاطبان به یکی از مراکز مهم برای فعالیتهای تبلیغاتی و تجاری تبدیل شده است و سایتها بسیاری در این زمینه فعال شدهاند. تا چند سال قبل بسیاری از این سایتها به شکل غیرقانونی فعالیت میکردند و نظارتی بر این سایتها وجود نداشت، اما چند سالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت با اعطای مجوز و «نماد اعتماد الکترونیکی» آنها را ثبت میکند و بر فعالیت آنان نظارت میکند. برخی از این فروشگاهها در زمینهای خاص فعالیت میکنند مثل سایت دیجی کالا که در زمینه کالاهای دیجیتال فعالیت میکند و یا سایت باما که در زمینه خرید و فروش خودرو کار میکند. برخی نیز همه نوع کالایی را عرضه میکنند. از جمله سایتهای معروف فروشگاهی عبارتند از: دیجی کالا، میهناستور، ایفروش، ایران تجارت، پرتال جامع خودرو کشور، موبایل، باما، فینال و دیوار.
در کنار سایتهای فروشگاهی باید از سایتهای تبلیغاتی نیز نام برد که مکمل فروشگاهها هستند و در برخی موارد خود سایت نیز اقدام به خرید و فروش میکند. این سایتها نیز که تعدادشان روز به روز در حال بیشتر شدن است از روشهای مختلفی برای تبلیغ کالاهای خود استفاده میکنند. یکی از مهمترین این روشها روش پاپآپ است؛ پنجرههای بازشو(pop-up) پنجرههای ثانویه مرورگر وب هستند که هنگامی که یک وب سایت را نمایش داده یا روی پیوند یک آگهی تبلیغاتی کلیک میکنید در مقابل یا در پشت پنجره جاری ظاهر میشود. سایتهایی مثل میهن وب ادز، ایران پاپآپ و مای پاپآپ از این روش استفاده میکنند. از دیگر سایتهای تبلیغاتی میتوان به سایتهای مطلبگاه، قاره، نیاز روز و ایران جیب اشاره کرد.
در کنار این سایتهای تبلیغاتی میتوان از سایتهای تبلیغاتی خارجی نام برد که در ایران نیز بیننده دارند. این سایتها بیشتر به روشهای کلیکی تبلیغ میکنند؛ یعنی، به ازای هر کلیک مبلغی را به حساب صاحب سایت تبلیغ کننده واریز میکنند. از جملۀ این سایتها میتوان به سایت کلیکمون و آنکلیک اشاره کرد. سایت ادکش نیز از جمله سایتهای خارجی تبلیغاتی در بین صد سایت اول ایران است.
3. وبلاگها و شبکه های اجتماعی
با ورود اینترنت یکی از مهمترین استفادهها از این شبکه جهانی برای ارتباطگیریهای مجازی بین افراد بود. در این حوزه تاکنون سایتهای زیادی به وجود آمدهاند. در ایران نیز بیش از ده سال پیش، وبلاگها با یک موج وارد فضای مجازی کشور شدند و هماکنون سرویسدهندههای وبلاگی جز پربینندهترین سایتهای ایران هستند و بالاتر از همۀ اینها سایت بلاگفا قرار دارد. این سرویسدهنده قدیمی وبلاگ در ایران امکانات خوبی برای مخاطبان خود فراهم کرده است و باعث شده است که این سایت در چند ماه گذشته حتی از سایت یاهو در ایران نیز پیشی بگیرد و در رتبه دوم پربینندهترین سایتهای ایران قرار بگیرد. رتبه جهانی این سایت هم زیر 150 است. این رتبه بالا نشان میدهد که هنوز هم بسیاری از کاربران اینترنت از وبلاگ برای ارتباطات و بیان نظرات شخصی خود استفاده میکنند. پس از بلاگفا شبکههای مجازی همچون فیسنما، میهن بلاگ، پرشین بلاگ، کلوپ، روزبلاگ، بلاگ اسکای، نی نی سایت و ... قرار دارند که به لحاظ بیننده اغلب این سایتها جز بیست سایت برتر ایران قرار دارند.
یکی از جالبترین سایتهایی که بیشتر به خاطر شبکه اجتماعیش معروف است، سایت نی نی سایت است. این سایت مربوط به فرزندآوری، تربیت فرزند و موارد مربوط به این موضوع است. بیشترین بازدید از این سایت در شبکه اجتماعی این سایت و مخصوص مادرانی است که به دنبال فرزنددار شدن هستند. این سایت در رده 62 پربینندهترین سایتهای ایران قرار گرفته است.
4. دانلود و آپلود
امروزه همۀ امور اینترنتی بر اساس برنامههای مختلفی است که توسط شرکت نرمافزاری طراحی میشود. بسیاری از این برنامهها در اینترنت به صورت رایگان وجود دارند و هر کسی میتواند آنها را دانلود کند. در کنار دانلود نرم افزار میتوان به دانلود موارد دیگر مثل فیلم، عکس، موسیقی، کتاب، بازی، و ... اشاره کرد که برخی از سایتها این خدمات را ارائه میدهند. دانلود بازی و نرمافزار در بین سایتهای دانلود طرفداران زیادی دارد و البته در بین نرمافزارها نیز نرمافزارهای موبایل جایگاه ویژای در این زمینه دارد. از جمله پربینندهترین سایتهای دانلود میتوان به سایتهای دانلودها، میهن دانلود، سافتگذر، سافت 98، پاپ موزیک و پیسیدانلود اشاره کرد. در کنار سایتهای ایرانی باید از سایت شرکت مایکروسافت و شرکت موزیلا نیز نام برد که برای دانلود نرمافزارهای مختلف از آنها استفاده میشود.
علاوه بر دانلود، امروزه آپلود و اشتراک گذاری فایلها با دیگران نیز مورد توجه مخاطبان اینترنت قرار گرفته است. در این باره برخی سایتها با اختصاص حجم و فضا به مخاطبان خود اجازه میدهند که مخاطب عکس یا هر نوع فایل دیگری را با دیگران به اشتراک بگذارد و آن را از رایانۀ شخصی خود به صفحات اینترنت منتقل کند. برخی از معروفترین و پربینندهترین سایتهای آپلود فایل عبارتند از: آپلود فایل، پرشین گیگ، آپلود بوی و شیر لایو.
5. تفریحات و سرگرمی
بسیاری از کسانی که روزانه به اینترنت مراجعه میکنند، صرفا دنبال تفنن و تفریح هستند و سعی دارند مطالب جذاب و جالب را دنبال کنند. این سایتها نیز با تشخیص سلیقه این نوع مخاطبان سعی میکنند موارد جذاب و در برخی موارد کممایه، حاشیهای و حتی زرد را بر روی سایت خود قرار دهند و از این طریق به جذب مخاطب بپردازند. این سایتها سعی میکنند با تیترها و عکسهای جذاب مطالب خود را ارائه دهند و از موضوعاتی مثل زندگینامه و حواشی زندگی بازیگران و ورزشکاران، آشپزی، انواع مشاوره، مطالب علمی جذاب و جدید، سلامت و پزشکی و ... استفاده میکنند. در اغلب این سایتها تبلیغات زیادی به چشم میخورد و به نظر میرسد که یکی از مهمترین راههای درآمد این سایتها استفاده از همین تبلیغات است. سایتهای مثل بیتوته، تبیان، برترین ها، آکاایران، نیک صالحی، سیمرغ، نودُهشتیها، پرشین وی، بحث آزاد، تکناز، راسخون و آریاییها در این دسته قرار میگیرند.
6. شرکت ها و سازمان ها دولتی و غیردولتی
در بین 100 سایت پربیننده ایران برخی سازمانها و شرکتهای دولتی و غیردولتی وجود دارند که هر کدام بنا به دلیلی در این رده قرار گرفته است و پربیننده بودن این سایتها دلیل یکسانی ندارد. مثلا، به نظر میرسد سایت وزارت آموزش و پرورش که جز 30 سایت اول ایران است به دلیل تعداد بالای مخاطبان خاص آن باشد که در این رده قرار گرفته است، زیرا در حال حاضر در کشور حدود یک میلیون نفر در قسمتهای اداری و آموزشی وزارت آموزش و پرورش مشغول به کار هستند و این مخاطبان مجبور هستند برای امور مختلف خود به این سایت مراجعه کنند. از دیگر سایتهای پربیننده سازمانی سایت سازمان سنجش است که رده آن در طول سال تغییرات زیادی میکند و در هنگام ثبتنام و اعلام نتایج آزمونهای مختلف جز 20 سایت پربیننده ایران میشود. سایت بانک ملت و بانک ملی نیز جز سایتهای پربیننده ایران است و هر دو جز 25 سایت پربیننده ایران قرار دارند. از دیگر سایتهایی که مربوط به شرکتها و سازمانها هستند میتوان به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس، همراه اول، کانون فرهنگی آموزش و تأمین اجتماعی اشاره کرد.
7. موتورهای جستجوی خارجی
با گسترش شبکه جهانی اینترنت یکی از مهمترین ابزارها برای دستیابی سریع به اطلاعات موتورهای جستجو هستند. این موتورها باید بتوانند با سرعت و دقت بالا مطالب مورد نظر مخاطبان را پیدا کنند و در بهترین شکل به آنان ارائه دهند. طی چند سال گذشته موتور جستجوی گوگل در ایران همواره رتبه اول پربینندهترین سایتها بوده است و با امکانات زیادی که فراهم میکند یکی از بهترین سایتهای اینترنتی است؛ امکاناتی نظیر سرویس رایانامه، سرویس ترجمه، نقشه گوگل، گروههای گوگلی، ویدئو، عکس و ... . پس از گوگل سایت یاهو قرار دارد که در ایران رتبه سه و در جهان نیز رتبه چهار را در اختیار دارد. این سایت نیز علاوه بر جستجو امکانات دیگری شبیه به گوگل دارد. از دیگر سایتهای جستجو که در ایران نیز پربیننده است میتوان به
سایتهای اسک (ask)، بینگ (bing) و ام اس ان (msn) اشاره کرد. نکته قابل ذکر درباره این دسته این است که متأسفانه در بحث موتورهای جستجو، سایتهای داخلی بسیار ضعیف عمل کرده و هیچیک از آنها در بین سایتهای پربیننده ایرانی جایگاهی ندارند.
8. سایت های تکی
برخی از سایتها در بین صد سایت اول ایران وجود دارند که در دسته بندی خاصی جای نمیگیرند و به صورت تکی میتوان آنها را ذکر کرد.
ورزش3: سایت ورزش 3 یکی از پربیننده ترین سایتهای ایران است که در جایگاه چهارم ایران قرار گرفته است. این سایت نتایج فوتبال ایران و جهان و برنامههای مربوط به بازی در لیگها و مسابقات مختلف را بر روی سایت خود قرار میدهد، البته مدتی است که در رشتههای دیگر نیز فعال شده و نتایج مربوط به این مسابقات مثل والیبال، بسکتبال، کشتی و ... را نیز بر روی خروجی خود قرار میدهد.
آپارات: از دیگر سایتهای پربیننده ایران سایت آپارات است که امکان دانلود و آپلود فایلهای ویدیویی را فراهم میکند و در دستهبندیهای مختلفی این ویدیوها را ارائه میکند. این سایت در مقابل سایت یوتیوب راهاندازی شده است و توانسته مخاطبان زیادی را به خود جلب کند.
ویکی پدیا: این سایت یک دایرهالمعارف عمومی است که هر فردی میتواند در آن موضوع جدیدی ایجاد کند و درباره آن موضوع مطالب خود را ارائه کند و یا به اصلاح و ویرایش مطالب دیگران بپردازد. این سایت در جهان نیز شناختهشده و دارای رتبه بالایی است. مشکل مهم این سایت اعتبار پایین مطالب آن است.
پیوندها: این سایت در بین همۀ ایرانیان شناخته شده است و کمتر کسی است که به این سایت برخورد نکرده باشد. هنگامی که شما به سایتی مراجعه کنید که از لحاظ محتوا جزء مصادیق مجرمانه باشد، خودبهخود به پیوندها هدایت میشوید. در پیوندها سعی شده سایتهای مفید ایرانی معرفی شوند. شاید بتوان گفت که این سایت منفورترین سایت بین سایتهای ایرانی است.
شاپرک: مدتی است که بانک مرکزی اقدام به ساماندهی درگاههای اینترنتی بانکهای مختلف و تجمیع آنها در یک سایت مشترک کرده است و شاپرک حاصل این فکر است. در این سایت سعی شده است که امکانات و امنیت لازم برای پرداختهای اینترنتی فراهم شود.
ای استخدام: این سایت نیز اطلاعیه های مربوط به کاریابی را منتشر میکند و در بین صد سایت اول ایران جای دارد.
نتیجه گیری
دسترسی و مراجعه به اینترنت طی سالیان گذشته چندین برابر شده و سایتهای زیادی در فضای مجازی به وجود آمده است. این سایتها در موضوعات مختلفی طراحی شدهاند و هر یک به جذب برخی از کاربران اینترنت میپردازند. به نظر دیدبان در ایران بیشترین سایتهای پربیننده مربوط به سایتها خبری، سایتهای تبلیغاتی و تجاری و شبکههای اجتماعی است. در بین صد سایت پربیننده ایران نام کمتر سایت خارجی به چشم میخورد و این امر نشان میدهد که ایرانیها بیشتر به دنبال سایتهای فارسیزبان هستند. نکته دیگری که درباره صد سایت اول ایران وجود دارد، وجود تعداد زیاد سایتهای تفریحی و تفننی است که نشان میدهد بسیاری از افراد از اینترنت برای تفریح استفاده میکنند. نکته تأسفبار این لیست صدتایی نیز این است که نام هیچیک از سایتهای معتبر علمی و دانشگاهی داخلی و خارجی در بین این سایتها وجود ندارد و این امر نشان میدهد که هنوز اینترنت در ایران کمتر برای اهداف و مقاصد علمی استفاده میشود.